Λατινικά Γ Λυκείου: Ουσιαστικά Β΄ κλίσης

Λατινικά Γ Λυκείου: Ουσιαστικά Β΄ κλίσης    

Αρσενικά

ΕΝΙΚΟΣ                ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ 

Νom. scopul-us          scopul-i             

Gen.   scopul-i             scopul-orum                                    
Dat.    scopul-o            scopul-is          

Acc.    scopul-um        scopul-os        

Voc.    scopul-e            scopul-i             

Abl.    scopul-o            scopul-is          

Νom. animus                animi               

Gen.  animi                   animorum       

Dat.   animo                  animis              

Acc.   animum              animos            

Voc.   anime                   animi               

Abl.   animo                   animis              

Αρσενικά με ομαλή κλίση (ενδεικτικά ):

scopulus - scopuli (αρ. = βράχος) 3

calceus - calcei (αρ. = υπόδημα, μποτίνι) 3

animus - animi (αρσ. = ψυχή) 5, 6, 13, 14, 43  

annus - anni (αρσ. = έτος) 5, 11, 20  

servus - servi (αρσ. = δούλος) 6, 14

legatus - legati (αρσ. = διοικητής λεγεώνας, ύπαρχος, απεσταλμένος) 

Germanus - Germani (αρ. = Γερμανοί) 15

adversarius - adversarii (αρ. = αντίπαλος, εχθρός) 13

somnus - somni (αρσ. = ύπνος) 14

mortuus - mortui (αρ. = νεκρός) 14

caseus - casei (αρ. = τυρί) 15

dominus - domini (αρσ. = αφεντικό) 24, 27  

corvus - corvi (αρσ. = κοράκι) 27

focus - foci (αρσ. = φωτιά, εστία) 36

amicus - amici (αρσ. = φίλος) 44

Romanus - Romani (αρσ. = Ρωμαίος) 21, 31  

Αρσενικά με κατάληξη σε- er και -ir:

ΕΝΙΚΟΣ       ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ             ΕΝΙΚΟΣ          ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ  

Νom.  minister           ministri                         liber                  libri

Gen.   ministri            ministrorum               libri                  librorum

Dat.    ministro           ministris                       libro                 libris

Acc.    ministrum       ministros                      librum             libros

Voc.    minister           ministri                         liber                 libri

Abl.    ministro           ministris                       libro                 libris

vir                    viri                              

viri                   virorum                       

viro                  viris                            

virum              viros                           

vir                    viri                              

viro                  viris                            

liber - libri (αρσ. = βιβλίο) 5

ager – agri (αρ. = αγρός) 5, 11  

puer - pueri (αρσ. = παιδί) 5

magister - magistri (αρ. = δάσκαλος) 5

minister - ministri (αρσ. = θεράποντας, υπηρέτης) 6, 36

vir - viri (αρσ. = άνδρας) 5, 6

Ουδέτερα

oraculum        oracula                      donum             dona

oraculi            oraculorum               doni                 donorum

oraculo           oraculis                      dono                donis

oraculum        oracula                      donum             dona

oraculum        oracula                      donum             dona

oraculo           oraculis                      dono                donis

periculum        pericula                       verbum           verba

periculi            periculorum                verbi                verborum

periculo           periculis                       verbo               verbis

periculum        pericula                       verbum            verba

periculum        pericula                       verbum            verba

periculo           periculis                       verbo               verbis

Ουδέτεραμε ομαλή κλίση (ενδεικτικά ):
oraculum - oraculi (ουδ. = μαντείο) 3

templum - templi (ουδ. = ναός) 5, 34  

fundamentum – fundamenti (θεμέλιο) 6

verbum - verbi (ουδ. = λόγος) 7, 29, 31  

frumentum - frumenti (ουδ. = δημητριακά, σιτάρι) 7

monstrum - monstri (ουδ. = θέαμα παράξενο και φοβερό) 13

vinum - vini (ουδ. = κρασί) 15

velum - veli (ουδ. = παραπέτασμα, κουρτίνα) 20

exemplum - exempli (ουδ. = παράδειγμα) 29

vestibulum - vestibuli (ουδ. = είσοδος) 34

tectum - tecti (ουδ. = σπίτι) 34

donum - doni (ουδ. = δώρο) 34

dictum - dicti (ουδ. = λόγος) 38

propositum - propositi (ουδ. = σκοπός) 38

amentum - amenti (ουδ. = ιμάντας) 45

somnium - somnii (ουδ. = όνειρο) 14

ephippium - ephippii (ουδ. = σέλα, εφίππιο) 15

Ορισμένα ουδέτερα σε -ium συναιρούν στη γενική το τελικό ii σε i

praesidium       praesidia                      proelium         proelia

praesidii -i       praesidiorum               proelii -i          proeliorum

praesidio          praesidiis                      proelio             proeliis

praesidium       praesidia                      proelium          proelia

praesidium       praesidia                      proelium          proelia

praesidio          praesidiis                      proelio              proeliis

ingenium - ingenii (i) (ουδ. = πνεύμα) 5, 27

consilium - consilii (i) (ουδ. = σκέψη, σχέδιο) 6, 45

studium - studii (i) (ουδ. = σπουδή, ασχολία) 15

proelium - proelii (i) (ουδ. = μάχη) 15, 31  

solarium - solarii (i) (ουδ. = λιακωτό) 20

imperium - imperii (i) (ουδ. = εξουσία) 20

ex(s)ilium - ex(s)ilii (i) (ουδ. = εξορία) 21

ostium - ostii (i) (ουδ. = πόρτα) 24

praesidium - praesidii (i) (ουδ. = φρουρά) 34

matrimonium - matrimonii (i) (ουδ. = γάμος) 38

Τα κύρια ονόματα δε σχηματίζουν πληθυντικό αριθμό:

Cepheus - Cephei (αρ. = Κηφέας) 3

Cepheus                                Perseus                        Neptunus

Cephei / Cepheos               Persei / Perseos          Neptuni

Cepheo                                  Perseo                          Neptuno

Cepheum / Cephea            Perseum / Persea       Neptunum

Cepheu                                  Perseu                          Neptune

Cepheo                                  Perseo                           Neptuno

Neptunus - Neptuni (αρ. = Ποσειδώνας) 3

Perseus - Persei (αρ. = Περσέας (ο ήρωας)) 3

Italicus - Italici (αρ. = Ιταλικός) 5

Atreus - Atrei (αρσ. = Ατρέας) Σχηματίζει κλητική Atreu 27

Augustus - Augusti (αρσ. = Αύγουστος) 29

Africanus - Africani (αρσ. = Αφρικανός) 34

Dentatus - Dentati (αρσ. = Δεντάτος) 36

Metellus - Metelli (αρσ. = Μέτελλος) 38

Saguntum - Sagunti (ουδ. = το Σάγουντο) 11

Τα κύρια ονόματα σε –ius, γνήσια Λατινικά, και το προσηγορικό filius (=γιος) (31, 43) σχηματίζουν την κλητική του ενικού σε –i επίσης, στη γενική ενικού, όπως όλα τα υπερδισύλλαβα σε –ius και –ium, συναιρούν το τελικό –ii σε –i.

Claudius         filius                 filii

Claudii -i        filii -i                filiorum

Claudio           filio                  filiis

Claudium       filium               filios

Claudi              fili                    filii

Claudio            filio                  filiis

Τα κύρια ονόματα έχουν μόνο ενικό αριθμό, αλλά τα ονόματα προσώπων σχηματίζουν πληθυντικό, όταν γίνεται λόγος για πολλά πρόσωπα της ίδιας οικογένειας.

Προσοχή στην κλίση του αρσενικού deus (3, 34)

deus                            dei – dii – di

dei                               deorum - deum

deo                              deis – diis – dis

deum                          deos

deus & dive               dei – dii – di

deo                              deis – diis – dis

Το θηλυκό ficus σχηματίζει πτώσεις και κατά την τέταρτη κλίση:

ficus                            fici - ficus

fici - ficus                   ficorum

fico                              ficis

ficum                          ficos - ficus

ficus                            fici - ficus

fico - ficu                    ficis

Το αρσενικό sestertius -ii (αρσ. = σηστέρτιος) δε συναιρεί τη γενική ενικού (29)

sestertius         sestertii

sestertii            sestertiorum & sestertium

sestertio           sestertiis

sestertium       sestertios

sestertie           sestertii

sestertio           sestertiis

Δε σχηματίζουν πληθυντικό:

Capitolium - Capitolii (i) (ουδ. = το Καπιτώλιο) 21

aurum - auri (ουδ. = χρυσάφι) 21, 36  

oleum - olei (ουδ. = λάδι) 29

Δε σχηματίζουν ενικό:

hiberna - hibernorum (ουδ. = χειμερινό στρατόπεδο) 7

Nervii - Nerviorum (αρ. = οι Νερβίοι, η χώρα των Νερβίων) 7

arma - armorum (ουδ. = όπλα) 31, 34

domestici - domesticorum (αρσ. = οι δούλοι του σπιτιού) 34

liberi - liberorum (αρσ. = παιδιά) 43

Επίσης, χρησιμοποιείται κυρίως στον πληθυντικό:

muri - orum (αρ. = τείχη) [Στον ενικό murus - muri (τείχος)] 25

Προσέχουμε το ετερογενές locus -i (αρσ. = τόπος) Στον πληθυντικό ως ουδέτερο σημαίνει: τόποι ενώ ως αρσενικό σημαίνει: χωρία βιβλίων (5, 15, 38, 44)

locus                loca                  loci

loci                  locorum           locorum

loco                 locis                  locis

locum              loca                  locos

loce                  loca                  loci

loco                 locis                  locis

Ετερογενή είναι και τα:  

caelum - caeli (ουδ. = ουρανός) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό ως αρσενικό caeli - caelorum (13)  

catillus - catilli (αρσ. = πιάτο) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό ως ουδέτερο catilla -catillorum 36

Αλλάζουν σημασία στον πληθυντικό:

castrum - castri (ουδ. = φρούριο) castra - castrorum (στρατόπεδο) 7, 20, 31, 42, 43, 45 

supplicium - supplicii / supplici (ουδ. = τιμωρία) supplicia - suppliciorum (ικεσίες, προσευχές, λατρεία) 14

Το αρσενικό elephantus (= ελέφαντας) ανήκει στα αφθονούντα και κλίνεται σε δύο διαφορετικές κλίσεις (Β + Γ) (11)

elephantus - elephanti 

elepha(n)s - elephantis

\