ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΕ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΛΥΚΕΙΟΥ
Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου 2015
Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2015
Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2015
Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2015
Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2015
Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2015
ΑΡΠΑΓΕΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgurPTMPq_BUwRFQH4jtlqHKNOZ8Dd49Wt986U-Vn3W3di-OOhLoKIAdB5L_47wZFTyv1EKsnodY1Bh-ChJlZBlcGsTLIM4NfHCGzeBWrZTu_8dDca6UXX-KPiueJAvqGbjHOd7gfwRJmXZ/s320/images+%25281%2529.jpg)
3. ΤΡΩΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ- Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΗ
Τα αίτια του πολέμου ανάγονται στην θεϊκή διαμάχη μεταξύ Αθηνάς, Ήρας και Αφροδίτης, την οποία προκάλεσε η Έριδα δίνοντάς τους ένα χρυσό μήλο με την αναγραφή στην ομορφότερη (τη καλλίστῃ) . Ο Δίας θέλοντας να δώσει λύση στην διαμάχη για το ποια αξίζει το μήλο, τις παρέπεμψε στον Τρώα πρίγκιπα Πάρι, που επέλεξε την Αφροδίτη. Ως ανταμοιβή για την κρίση του, η Αφροδίτη τον αντάμειψε κάνοντας την Ελένη την πιο όμορφη θνητή γυναίκα, να τον ερωτευθεί και να τον ακολουθήσει στην Τροία. Αμέσως μετά την αρπαγή της, ο Αγαμέμνονας, ο βασιλιάς των Μυκηνών και αδελφός του άντρα της Ελένης, Μενέλαου, ηγήθηκε γενικευμένης εκστρατείας των Ελλήνων και πολιόρκησε την Τροία για δέκα χρόνια. Μετά τον θάνατο πολλών ηρώων, όπως του Αχιλλέα και του Αίαντα του Τελαμώνιου καθώς και των Τρώων, Έκτορα και Πάρι, η πόλη αλώθηκε χάρη στο τέχνασμα του Δούρειου Ίππου. Η κατάληψη της πόλης από τους Αχαιούς συνοδεύτηκε από σφαγή και ολοσχερή της καταστροφή καθώς και από βεβήλωση των ιερών .
Κιόρτσης Παύλος-Κιόρτσης Βαγγέλης-Κολυβάς Γιώργος- Κλουβάτος Γρηγόρης
![Ενσωματωμένη εικόνα 1](https://mail.google.com/mail/?ui=2&ik=64f7f992e2&view=fimg&th=150aaa1590d3d7fa&attid=0.1&disp=emb&realattid=ii_150aa9df129f49cf&attbid=ANGjdJ_XQtofUk_8UIRO_IXPAqeAf4w4gqzw-hbg8xSJ9ZwxafwVVO7pMzJ3wamrACLpW4mwEIloNcHVBY_Ekw_LOf8QFr5iQiFg1z7LlaCEZOsxEyY6TENQptBCbJI&sz=s0-l75-ft&ats=1446577483705&rm=150aaa1590d3d7fa&zw&atsh=1)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgurPTMPq_BUwRFQH4jtlqHKNOZ8Dd49Wt986U-Vn3W3di-OOhLoKIAdB5L_47wZFTyv1EKsnodY1Bh-ChJlZBlcGsTLIM4NfHCGzeBWrZTu_8dDca6UXX-KPiueJAvqGbjHOd7gfwRJmXZ/s320/images+%25281%2529.jpg)
3. ΤΡΩΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ- Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΗ
Τα αίτια του πολέμου ανάγονται στην θεϊκή διαμάχη μεταξύ Αθηνάς, Ήρας και Αφροδίτης, την οποία προκάλεσε η Έριδα δίνοντάς τους ένα χρυσό μήλο με την αναγραφή στην ομορφότερη (τη καλλίστῃ) . Ο Δίας θέλοντας να δώσει λύση στην διαμάχη για το ποια αξίζει το μήλο, τις παρέπεμψε στον Τρώα πρίγκιπα Πάρι, που επέλεξε την Αφροδίτη. Ως ανταμοιβή για την κρίση του, η Αφροδίτη τον αντάμειψε κάνοντας την Ελένη την πιο όμορφη θνητή γυναίκα, να τον ερωτευθεί και να τον ακολουθήσει στην Τροία. Αμέσως μετά την αρπαγή της, ο Αγαμέμνονας, ο βασιλιάς των Μυκηνών και αδελφός του άντρα της Ελένης, Μενέλαου, ηγήθηκε γενικευμένης εκστρατείας των Ελλήνων και πολιόρκησε την Τροία για δέκα χρόνια. Μετά τον θάνατο πολλών ηρώων, όπως του Αχιλλέα και του Αίαντα του Τελαμώνιου καθώς και των Τρώων, Έκτορα και Πάρι, η πόλη αλώθηκε χάρη στο τέχνασμα του Δούρειου Ίππου. Η κατάληψη της πόλης από τους Αχαιούς συνοδεύτηκε από σφαγή και ολοσχερή της καταστροφή καθώς και από βεβήλωση των ιερών .
Κιόρτσης Παύλος-Κιόρτσης Βαγγέλης-Κολυβάς Γιώργος- Κλουβάτος Γρηγόρης
Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2015
Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2015
ΤΑ ΦΥΛΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ -ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ-ΤΑΥΤΙΣΗ ΜΕ ΗΡΩΕΣ
ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (10ος αι. – 1453) – ΤΟ
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
ΕΡΓΑΣΙΑ: «Της νύφης που κακοπάθησε»
ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ
ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ
20
Ιανουαρίου 1315
Το προξενιό που μου
ετοιμάζουν πρέπει να είναι σπουδαίο και επιτυχημένο! Ο γαμπρός που επέλεξε η
οικογένειά μου είναι περιζήτητος και πολύφερνος… Μεγάλη τύχη για μένα, αφού η
προίκα που τάζουν οι δικοί μου είναι μεγάλη: άλλη ο πατέρας, άλλη ο αδελφός.
Και η μανούλα επιμένει πως είμαι πολύ τυχερή και μου τάζει κρυφά δέκα χιλιάδες!
Πώς να τους κακοκαρδίσω και να φέρω αντίρρηση σ’αυτόν τον γάμο; Αντίθετα είμαι ενθουσιασμένη, το μέλλον μου
διαγράφεται λαμπρό. Ανυπομονώ να έρθει η μέρα του γάμου!
15
Μαρτίου 1315
Η μεγάλη μέρα
έφτασε, που θα φύγω από το πατρικό μου
σπίτι και θα πάω στα πεθερικά. Μια καινούρια ζωή αρχίζει για μένα! Έχω όμως
όλες τις προϋποθέσεις για μια ευτυχισμένη ζωή: η οικογένεια του γαμπρού είναι
εύπορη, η προίκα μου πλούσια, είμαστε νέοι και δυνατοί, όλοι ευλογούν αυτόν τον
γάμο, το μέλλον μας προβλέπεται ευτυχισμένο και απροβλημάτιστο! Η χαρά μου
είναι ήδη μεγάλη, που θα ντυθώ νύφη, θα πάω στο νέο μου σπιτικό και θα
δημιουργήσουμε τη δικιά μας ευτυχισμένη οικογένεια!
18
Απριλίου 1317
Ημέρα του Πάσχα
σήμερα, κι αντί να έχω χαρά, έχω θλίψη μεγάλη! Πού είναι η ευτυχία που
ονειρεύτηκα, πού είναι η οικογένεια που θα δημιουργούσα, πού πήγαν τα πλούτη
και οι ανέσεις; Δούλα κατέληξα να ξενοδουλεύω! Η ζωή μου μες τη δυστυχία και τη
μιζέρια είναι! Το είπα στον άντρα μου πως δεν αντέχω άλλο αυτή τη ζωή και θα
γυρίσω στους δικούς μου, είμαι σίγουρη πως θα με δεχτούν πίσω με αγάπη και
κατανόηση. Όμως ο άντρας μου δεν συμφωνεί, ντρέπεται για την κατάντια μας… Δεν
με νοιάζει, εγώ θα πάω ακόμη και σαν δούλα να δουλέψω, τουλάχιστον θα δουλεύω
για ανθρώπους που αγαπώ… Έφη Καπουράλου,Α2
1ο Γ. Λύκειο Γαλατσίου
20-10-2015
20-10-2015
.................................................................................................................................................................Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου 1236 (πριν το γάμο)
Σε λίγες
μέρες θα γίνει ο γάμος μου. Δεν κατάλαβα πως πέρασαν τα χρόνια. Παντρεύομαι!!!!
Η οικογένεια μου μού έδωσε μεγάλη προίκα. Ο πατέρας μου και τα αδέλφια μου μού
έδωσαν καράβια γεμάτα με πλούτη. Η
πολυαγαπημένη μου μητέρα μού έδωσε κρυφά δέκα χιλιάδες, αφού ο πατέρας μου της
απαγορεύει να ασχολείται με τα οικονομικά. Εγώ με τον άνδρα μου θα πάμε να
ζήσουμε στο πατρικό του κοντά στους γονείς του. Δεν βλέπω την ώρα να γίνει ο
γάμος. Κάθε βράδυ πριν κοιμηθώ σκέφτομαι πόσο ωραία και άνετη θα είναι η
καινούρια μου ζωή. Μοιάζει σαν όνειρο!
Πέμπτη 23 Νοεμβρίου 1239 (όταν χάνει τα πλούτη της) Δυστυχώς,
ήρθαν μήνες δίσεχτοι. Εγώ και ο άνδρας μου ξοδέψαμε όλα τα λεφτά μας για να συντηρήσουμε
το σπίτι. Ο άνδρας μου άρχισε να ξενοκλαδεύει , ο πεθερός μου ξενόσκαβε και η
πεθερά μου ξενόπλενε. Και εγώ, για πρώτη
φορά, άρχισα να ξεναλέθω. Θα ήθελα
πολύ να πάω στο πατρικό μου σπίτι, στην μητέρα μου. Ο άνδρας μου δεν
θέλει να γυρίσω πίσω στους γονείς μου. Λέει ότι ντρέπεται τους δικούς μου,
γιατί πλούσια με παντρεύτηκε και δεν θέλει να με γυρίσει πίσω φτωχιά !
Τρίτη 28 Ιανουαρίου 1240 (όταν πάει στην μητέρα της)
Δεν άντεξα
άλλο. Πήρα τα πράγματά μου και άρχισα να παίρνω το δρόμο για το παλιό μου
σπίτι. Ο άνδρας μου φοβήθηκε μήπως μείνω για πάντα στην μητέρα μου και με χάσει
από κοντά του. Εγώ, όμως, τον καθησύχασα και του είπα πως θα μείνω για λίγες μέρες
στην μητέρα μου. Ήθελα απλώς να ξεφύγω από αυτή την δύσκολη κατάσταση και να
ξεχαστώ. Κατά την διάρκεια της διαδρομής μου, ευχήθηκα στον Θεό να βρώ τις δούλες μου στην αυλή να
πλένουν. Τελικά, ο Θεός με εισάκουσε και βρήκα τις δούλες μου μαζεμένες στην
αυλή. Επειδή, όμως, ήμουν ντυμένη φτωχικά, ντράπηκα να τις πώ ότι είμαι η Ελένη
και γι 'αυτό και τις ζήτησα να μου δώσουν μια θέση να δουλέψω. Εκείνες, για
καλή μου τύχη, με έβαλαν να υφαίνω στο παλιό μου δωμάτιο. Μέσα στην στεναχώρια
μου άρχισα να μοιρολογώ και να λέω τις συμφορές μου. Η μητέρα μου, η οποία με
κρυφάκουγε, άνοιξε την πόρτα και έτρεξε να με αγκαλιάσει. Επιτέλους, γύρισα
στην πολυαγαπημένη μου μητέρα!
Ζησοπούλου
Θεοδώρα Α'2
...................................................................................................................................................................
ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ Εργασια Βασιλική Δόση Α2
28 Μαΐου 1250
Είναι στ’ αλήθεια τέτοια η χαρά μου και η τύχη μου, που
δεν νομίζω πως άλλη ζωή θα ονειρευόμουν.
Είναι καλό το προξενιό και ο νιός πλούσιος πολύ, και μαζί
με τα δικά μου τα προικιά, θα’ χουμε ζωή καλή και εύκολη.
ΜΑ ΠΟΙΟΣ ΠΕΡΙΜΕΝΕ ΝΑ ΄ΧΩ ΤΟΣΟ ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ!!!
Δεν μπορώ ν’ αντισταθώ και να μην φανταστώ τη ζωή μου μες
τα πλούτη, τα ρούχα που θα φορώ, τα κεντίδια που θα έχω, τις δούλες και τις
παραμάνες που θα φυλάνε τα παιδιά μου. Το παλικάρι που θα μ’ έχει βασίλισσα στ’
αρχοντικό μας. Ανυπομονώ να έρθει η ώρα που θα μπω στο σπιτικό μου!!!
Μακάρι να ‘ρθει γρήγορα η ώρα αυτή που θ’ ανοίξω τα φτερά
μου.
14 Σεπτεμβρίου 1250
Σήμερα είμαι κατάκοπη. Πάνε μέρες τώρα που ετοιμάζουμε τα
προικιά μου. Τα πλένουμε όλα να ‘ναι άσπρα σαν περιστέρια, καθαρίσαμε τ’
αρχοντικό μας να γυαλίζει σαν τους καθρέφτες, για να δεχτούμε τα συμπεθέρια και
όσους καλούς μας έρθουνε μαζί με τις ευχές τους.
Τ’ αδέλφια
και ο πατέρας ετοιμάζουν τα σφαχτά του γάμου. Ξεχορταριάζουνε τη γη και
ισιώνουνε το χώμα όπου θα γίνει το γλέντι για τις χαρές μου.
Και οι
παραδουλεύτρες τρέχουν σαν τα κατσίκια να προλάβουν να ’τοιμάσουν ό,τι καλούδι
χωράει τ’ ανθρώπου ο νους.
Και η
κούραση είναι ελαφριά αφού η χαρά μου είναι τέτοια που όλα τα νικάει.
ΈΦΤΑΣΕ Η
ΩΡΑ! Η ΩΡΑ Η ΚΑΛΗ! Η ΩΡΑ ΠΟΥ ΣΤ’ ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΜΟΥ ΠΑΩ ΜΕ ΔΟΞΑ ΚΑΙ ΤΙΜΗ!
18 Αυγούστου 1253
Ποιος
άραγε θα το πίστευε, πως μύριες συμφορές θα με βρούνε. Είχα καλή ζωή που οι
νιές όλου του κόσμου θα ζηλεύανε. Ο άντρας μου, μ’ αγάπαγε, το ίδιο και τα
συμπεθέρια, κι ήμουν βασίλισσα και αρχόντισσα όπως ακριβώς μου τάξανε. Όλα τα
καλά του κόσμου τα είχα μες τα πόδια μου.
Όμως η
τύχη γύρισε, κι ήρθαν μέρες άσχημες, μέρες κακές και άγριες. Και χάσαμε τα
πλούτη μας και απ’ άρχοντες ξενοδουλεύουμε όλοι μαζί για ένα κομμάτι ψωμί. Και
χάσαμε τη θέση μας και την αξιοπρέπειά μας. Και ’γω μια μέρα της Λαμπρής, είπα
στον άντρα μου, πως στα γονικά μου θέλω να γυρίσω, μα κείνος μου απάντησε πως
δεν μπορεί ο ίδιος να με πάει, γιατί φτωχή με γύριζε μες την ντροπή.
Κι έτσι
μονάχη εκίνησα σαν δουλική να πάω, μ’ ακούγοντας η μάνα μου το μοιρολόϊ μου,
κατάλαβε ποιά είμαι, κι έτσι είμαι πάλι στο σπιτικό μου προσπαθώντας να ξεχάσω
όσα κακά με βρήκαν.
Κι εύχομαι
άλλη γυναίκα, στη δικιά μου θέση μη βρεθεί ποτέ, όσα χρυσά κι αν της
χαρίσουν…..
..................................................................................................................................................................
ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ
ΠΕΜΠΤΗ 29/5/1205 Πριν τον γάμο:
Μεγάλη χαρά μου έδωσε σήμερα ο πατέρας μου! Καθώς χαλάρωνα ξαπλωμένος στο κρεβάτι του δωματίου μου, ανοίγει την πόρτα ο πατέρας μου γεμάτος ενθουσιασμό και με το χαμόγελο στα χείλη με πληροφορεί για το προξενιό. Σύμφωνα με τα λόγια του, την λένε Ελένη, είναι πολύ όμορφη και προέρχεται από μια πλούσια και ευκατάστατη οικογένεια. Επίσης μου τόνισε πως τα προικιά είναι πολλά, με λίγα λόγια μεγάλη ευκαιρία!
ΔΕΥΤΕΡΑ 3/4/1206 Γάμος:
Αφού η Ελένη με την οικογένεια της ήρθαν αρκετές μέρες σπίτι μας και δειπνήσαμε όλοι μαζί, καταλήξαμε σήμερα στον γάμο. Η Ελένη σήμερα ήταν το κάτι άλλο , πιο όμορφη από ποτέ. Το νυφικό της ήταν εντυπωσιακό τα μαλλιά της καλοχτενισμένα, γενικά η όλη της εμφάνιση ήταν εκθαμβωτική. Αφού τελείωσε ο γάμος και ημασταν και με τον νομο αντρογυνο, ακολούθησε το γαμήλιο γλεντι. Εκει μαζευτηκαν ολοι, γονεις, φιλοι, συγγενεις.Ολοι χορευαν και γλεντουσαν με αφθονο φυσικα φαγητό και ποτό. Αυτή την στιγμή της ζωης μου δεν θα την ξεχάσω ποτε, και ακομα δεν εχω ζησει τιποτα! Αν μας αξιωσει ο Θεος θα κάνουμε πολλα παιδακια και θα τα αναθρέψουμε μαζί σωστά. Επειτα θα δουμε και τα παιδια μας να κανουν παιδια με την σειρα τους. Τι άλλο να θελει κανεις από την ζωη του;
ΚΥΡΙΑΚΗ 13/9/1206 Μετά τον γάμο:
Με τον τελειωμο του γλεντιου πηρα την πανεμορφη Ελενιτσα μου και πηγαμε μαζι στο σπιτι μας. Αφου εγκατασταθηκαμε και βολευτηκα σιγα σιγα με την παροδο του χρονου αρχισα να σπαταλαω τα χρηματα από την προικια των γονιων της Ελένης. Ετσι χωρις να το αντιληφθούμε από πλούσιοι γίναμε φτωχοί. Παλιά διαταζαμε, τωρα μας διαταζουν. Δουλευαμε σκληρα για να βγαλουμε το ψωμι μας, μαζι και η Ελενη . Η κακομοιρη η Ελενιτσα μου δεν ειχε μαθει να ζει στην φτωχια και την μιζερια. Η αληθεια είναι πως έχει αλλάξει πολύ από τότε που την παντρεύτηκα, τα μαλλια της είναι απεριποίητα ,τα ρούχα της γεματα μπαλώματα, αφου δεν έχω λεφτα να της παρω καινουργια. Εκεινη σιγα σιγα αρχισε να μου παραπονιεται, πως θελει να γυρισει πισω στους γονεις της και τα πλουτη τους. Εγω όμως ο ερμος ντρεπομουν και φοβομουν συναμα τα αδερφια της και τον πατερα της , αφου πλουσια την πηρα ,φτωχη να την γυρισω. Ξημερωσε όμως η σημερινη μερα και η Ελενη είναι αφαντη. Ειχα ένα προαισθημα το οποιο εγινε σιγουρια όταν ειδα το σημείωομα που μου αφησε πανω στο τραπεζι του σαλονιού και λεει πως το εσκασε κρυφα και γυρισε πισω στους γονεις της. Τα συναισθηματα μου αυτην την στιγμη είναι αναμεικτα . Ειμαι θλιμενος από την μια πλευρα που με παρατησε η γυναικα μου και από την άλλη νιωθω ντροπιασμενος αφου πλουσια την βρήκα και φτωχη την κατεντησα.Τέλος αισθάνομαι ανίκανος που δεν καταφερα όχι μονο να την κρατησω κοντα μου αλλα να της παρέχω ότι χρειαζό ταν.
Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2015
Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2015
ΤΑ ΦΥΛΑ-ΤΗΣ ΝΥΦΗΣ ΠΟΥ ΚΑΚΟΠΑΘΗΣΕ
Της νύφης που κακοπάθησε
Η μεταβολή της τύχης ήταν πολύ συνηθισμένο θέμα στο θέατρο από την εποχή της αρχαιότητας ακόμη. Εκτός όμως από το θέατρο, το ίδιο θέμα το συναντούμε συχνά και στους αρχαίους έλληνες λυρικούς (Θέογνις, Πενία· Αρχίλοχος, Θάρρος στις δοκιμασίες· Σιμωνίδης ο Κείος, Ασταθή τα ανθρώπινα κ.ά.).
Γιατί συγκίνησε το λαϊκό ποιητή το θέμα αυτό;
Η ιστορία της νεαρής κοπέλας που ξεκινά για τη νέα της οικογένεια με μια ζηλευτή προίκα και καταλήγει να ξενοδουλεύει, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα των εναλλαγών που επιφυλάσσει η τύχη για τους ανθρώπους. Το γεγονός ότι κανείς δεν μπορεί ποτέ να είναι βέβαιος για την πορεία που θα ακολουθήσει η ζωή του και οι έντονες ανατροπές που μπορεί να συμβούν από τη μια στιγμή στην άλλη, εκφράζουν απόλυτα τις διακυμάνσεις που έχει συχνά η ζωή και συγκινεί τους ανθρώπους, καθώς αντιλαμβάνονται πως αντίστοιχες μεταβολές ενδέχεται να συμβούν και στους ίδιους.
Το αναπάντεχο πέρασμα από τη χαρά και την αφθονία, στη φτώχεια και στη θλίψη που βιώνει η νύφη της ιστορίας, κεντρίζει το ενδιαφέρον του λαϊκού δημιουργού ακριβώς γιατί το μέλλον κάθε ανθρώπου είναι άδηλο. Για το λόγο αυτό ο λαϊκός ποιητής φροντίζει μέσω της ιστορίας αυτής να περάσει σε όλους τους ακροατές-αναγνώστες, το μήνυμα ότι οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι για πιθανές ανατροπές στη ζωή μας.
Μπορείτε να δικαιολογήσετε γιατί «πήρε το παράπονο» τη νύφη «μία Κυριακή, μία πίσημον ημέρα»;
Τις Κυριακές, όπως και τις μέρες γιορτής, οι άνθρωποι συνήθιζαν να αφήνουν τις δουλειές τους, να φορούν τα καλά τους ρούχα και να πηγαίνουν στην εκκλησία. Ήταν οι καθιερωμένες ημέρες αργίας, όπου είχαν την ευκαιρία να ξεκουραστούν από τη δουλειά και να συναντηθούν με τους συγχωριανούς και τους συμπολίτες τους, για να μιλήσουν και να ξεχαστούν από τους κόπους και τις στεναχώριες της εβδομάδας.
Τις ημέρες αυτές, όμως, που επικρατούσε ένας γενικότερος ενθουσιασμός και οι άνθρωποι ξεχύνονταν στους δρόμους για να γιορτάσουν, ήταν ευκολότερο να αισθανθεί κάποιος τον πόνο του να εντείνεται. Ειδικά για τους ανθρώπους που ήταν ιδιαίτερα φτωχοί και δεν μπορούσαν πραγματικά να διασκεδάσουν με την ίδια ξεγνοιασιά που γιόρταζαν οι ευκατάστατοι συμπολίτες τους.
Η νεαρή νύφη του τραγουδιού, η Ελένη, βλέποντας γύρω της τους ανθρώπους να διασκεδάζουν και να χαίρονται τη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας (Λαμπρή ονομάζεται το Πάσχα), είναι λογικό να θυμήθηκε την οικογένειά της και να ένιωσε τη θλίψη της να κορυφώνεται. Η κοπέλα έχοντας μεγαλώσει σε μια πλούσια οικογένεια, όπου οι γιορτές είχαν μια ξεχωριστή πολυτέλεια και ανεμελιά, συνειδητοποιεί τώρα πόσο έχει αλλάξει η ζωή της.
Μέσα στο γιορταστικό περιβάλλον αισθάνεται εντονότερα την αντίθεση που υπάρχει ανάμεσα στη ζωή που είχε κοντά στους δικούς της και στη φτώχεια που ζει τώρα που παντρεύτηκε. Έτσι, η κοπέλα νιώθει πως δεν μπορεί πλέον να συγκρατεί τον πόνο και τη νοσταλγία της και θέλει να δει ξανά τους δικούς της. Θέλει να ζήσει και πάλι όπως παλιά, όπου δεν είχε λόγους να ανησυχεί για το πως θα επιβιώσει, ούτε χρειαζόταν να ξενοδουλεύει.
Στοιχεία της τραγωδίας στο τραγούδι.
-Ένα βασικό στοιχείο που συναντάμε στις τραγωδίες είναι οι εναλλαγές στη ζωή του ήρωα, οι οποίες συνήθως συμβαίνουν χωρίς δική του ευθύνη. Οι αλλαγές στην κατάσταση του ήρωα, με τις έντονες αντιθέσεις και τις απρόσμενες ανατροπές, αποτελούν αυτό που στην τραγωδία ονομάζουμε περιπέτεια.
Στο τραγούδι της νύφης που κακοπάθησε, μπορούμε να διακρίνουμε τη βασική αντίθεση στη ζωή της ηρωίδας που ενώ μεγάλωσε σε μια πλούσια οικογένεια και έλαβε μεγάλη προίκα για το γάμο της, κατέληξε να ξενοδουλεύει για να ζήσει. Η περιπέτεια, εδώ, γίνεται αισθητή τόσο μέσα από την σκληρή αλλαγή στην τύχη της κοπέλας, όσο και από την ξαφνική επιστροφή στο πατρικό της και τα γεγονότα μέχρι την αναγνώρισή της από τη μητέρα της.
Οι διάφορες αυτές εναλλαγές στη ζωή των ηρώων που τους οδηγούν σε δύσκολες καταστάσεις και τους προκαλούν μεγάλο πόνο, συνιστούν την τραγικότητά τους, υπό την έννοια ότι χωρίς οι ίδιοι να έχουν φταίξει σε κάτι, η ζωή τους ανατρέπεται και βιώνουν έντονα συγκρουσιακές καταστάσεις και θλίψη.
-Η τραγικότητα της Ελένης γίνεται αντιληπτή μέσα από την εξαθλίωση που βιώνει μετά το γάμο της, παρ’ όλο που προτού παντρευτεί ανήκε σε μια πλούσια οικογένεια. Μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή της που προέκυψε μέσα από τυχαία περιστατικά «Μα ‘ρτανε χρόνοι δίσεφτοι κι οι μήνες οργισμένοι», για τα οποία η κοπέλα δεν έχει καμία ευθύνη.
Στις τραγωδίες, επίσης, όπως και στα ομηρικά έπη, έχουμε συχνά την αναγνώριση των ηρώων από αγαπημένα τους πρόσωπα. Στο συγκεκριμένο τραγούδι βρίσκουμε την αναγνώριση της κοπέλας από τη μητέρα της, που επιτυγχάνεται τόσο από τη δεξιότητα με την οποία η «άγνωστη» κοπέλα υφαίνει το βλαντί (ύφασμα) που είχε ξεκινήσει να υφαίνει η κόρη προτού παντρευτεί, όσο και μέσα από το μοιρολόι που τραγουδά καθώς υφαίνει.
-Στοιχεία της τραγωδίας είναι επίσης η προοικονομία και ο προϊδεασμός.
«Η προοικονομία σχετίζεται πιο πολύ με την πλοκή του μύθου και των γεγονότων. Με την προοικονομία ένα μελλοντικό γεγονός του μύθου προετοιμάζεται κατάλληλα, για να το δεχθεί ο αναγνώστης ως κάτι το απόλυτα λογικό και φυσικό. Αντίθετα, με τον προϊδεασμό παίρνουμε μια μικρή υποψία, ένα είδος πρόγευσης και διαμορφώνουμε μια πρώτη γενική και αόριστη ιδέα για κάτι που θα συμβεί σε επόμενες στιγμές και στη μετέπειτα εξέλιξη του μύθου.»
Παρόλο που το τραγούδι αυτό είναι πολύ σύντομο σε σχέση με μια τραγωδία και η προοικονομία δεν μπορεί να λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο, καθώς ο ποιητής δεν προετοιμάζει γεγονότα που θα συμβούν αρκετούς στίχους μετά, όπως συμβαίνει στην τραγωδία, μπορούμε να εντοπίσουμε μια σχετική προοικονομία
- στον 7ο στίχο: «Μα ‘ρτανε οι χρόνοι δίσεφτοι κι οι μήνες οργισμένοι».
Ο στίχος αυτός που συναντάτε σχεδόν παρόμοιος σε πολλές παραλογές, σηματοδοτεί την απότομη αλλαγή και προετοιμάζει τον αναγνώστη για μια δραστική μεταβολή στην κατάσταση των ηρώων.
- στον 13ο στίχο: «- Θέλω να πάω στη μάνα μου, να πάω στα γονικά μου»
καθώς η επιθυμία που εκφράζεται από τη νεαρή κοπέλα προετοιμάζει τον ακροατή για την επιστροφή της στο σπίτι των γονιών της.
- στίχο 19 «Χριστέ, να βρω τσι δούλες μου στη βρύση να λευκαίνουν»,
μας προετοιμάζει για τη συνάντηση της Ελένης με τις υπηρέτριες του σπιτιού και την επιβράδυνση που θα προκύψει, με την αδυναμία τους να αντιληφθούν ποια είναι η κοπέλα που τους μιλά.
-Αντίστοιχα, μπορούμε να διακρίνουμε έναν προϊδεασμό στα λόγια του άντρα της Ελένης, όταν του εκφράζει την επιθυμία της να γυρίσει στους δικούς της: «Ελένη, πλούσια σ’ ήφερα, φτωχή που να σε πάω, / που ντρέπομαι τ’ αδέρφια σου, φοβούμαι τους δικούς σου». Η σκέψη αυτή μας δίνει μια ιδέα για την ντροπή που θα αισθάνεται η κοπέλα, όταν θα επιστρέψει στο πλούσιο πατρικό της.
-Επιπλέον, στοιχείο της τραγωδίας είναι η επιβράδυνση στην εξέλιξη των γεγονότων λίγο προτού συμβεί κάτι σημαντικό. Εκεί που ο ακροατής περιμένει την αναγνώριση και υποδοχή της κοπέλας από τους δικούς της, βρίσκουμε την ηρωίδα να συνομιλεί με τις υπηρέτριες του σπιτιού της, οι οποίες όχι μόνο δεν την αναγνωρίζουν, αλλά διαβεβαιώνουν και τη μητέρα της Ελένης πως η άγνωστη κοπέλα δεν είναι η κόρη της.
-Τέλος, σημαντικό στοιχείο της τραγωδίας είναι η τραγική ειρωνεία που προκύπτει όταν οι ήρωες αγνοούν καίριες για τους ίδιους πληροφορίες, τις οποίες όμως γνωρίζει ήδη το κοινό. Στο συγκεκριμένο τραγούδι μπορούμε να διακρίνουμε ίχνη αυτής της ειρωνείας, στη συζήτηση της μητέρας με τις υπηρέτριες, όπου η μητέρα παρ’ όλο που ελπίζει για την επιστροφή της κόρης της και παρ’ όλο που υποψιάζεται ότι η άγνωστη κοπέλα είναι η κόρη της, πιστεύει τις δούλες που τη διαβεβαιώνουν για το αντίθετο.
Η τραγική ειρωνεία έγκειται στην άγνοια της μητέρας για την ταυτότητα της κοπέλας που ζητά να δουλέψει στο σπίτι της, ως μία από τις υπηρέτριες.
Η διαδικασία της αναγνώρισης στην παραλογή μας;
Η επιστροφή της κοπέλας στο πατρικό της δε συνοδεύεται με την άμεση αναγνώρισή της, καθώς οι δούλες του σπιτιού που τη συναντούν στη βρύση, δεν καταλαβαίνουν ποια είναι και διαβεβαιώνουν την κυρά τους πως η κοπέλα που ήρθε να γυρέψει δουλειά δεν είναι η κόρη της.
Η αναγνώριση τελικά θα επιτευχθεί χάρη σε δύο γεγονότα:
α) Η μητέρα θα πεις στις δούλες της να βάλουν την κοπέλα, που ζήτησε δουλειά, στον αργαλειό που ύφαινε παλιότερα η κόρη της. Έτσι, η Ελένη θα ξεκινήσει να υφαίνει με άνεση το υφαντό που είχε ξεκινήσει προτού παντρευτεί. Η ευκολία με την οποία η κοπέλα υφαίνει στον «ξένο» αργαλειό, αποτελεί μια πρώτη ένδειξη για την ταυτότητά της.
Η εντολή πάντως της μητέρας να βάλουν την κοπέλα στο βλαντί της κόρης της, εκφράζει την ελπίδα της, πως η άγνωστη αυτή κοπέλα είναι η κόρη της.
β) Η Ελένη ξεκινώντας να υφαίνει τραγουδά ένα μοιρολόι, όπου αναφέρει όλες της τις περιπέτειες, αρχίζοντας από τα πλούσια προικιά που έλαβε για το γάμο της και καταλήγοντας στη φτώχια που τη βρήκε στο νέο της σπιτικό και την ανάγκασε να ξενοδουλεύει.
Η μητέρα τότε ακούγοντας την ιστορία της κοπέλας, αντιλαμβάνεται πως αυτή είναι η αγαπημένη της κόρη.
Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
Οι αναγνωρίσεις είναι μια συνηθισμένη θεματική τόσο σε δημοτικά τραγούδια, όσο και στα ομηρικά έπη και τις τραγωδίες.
Μια πολύ γνωστή σκηνή αναγνώρισης έχουμε στην Οδύσσεια του Ομήρου, όπου η Πηνελόπη αναγνωρίζει τον Οδυσσέα.
Η Πηνελόπη που περίμενε για είκοσι χρόνια την επιστροφή του συζύγου της, δεν πιστεύει ότι ο Οδυσσέας έχει γυρίσει στην Ιθάκη, παρ’ όλο που τη διαβεβαιώνουν γι’ αυτό η μητέρα της και ο γιος της.
«Γιε μου, μέσα μου νιώθω θάμβος, κατάπληξη,
και δεν μπορώ μήτε μια λέξη να προφέρω, κάτι να τον ρωτήσω
ή να τον δω κατάματα. Αν όμως πράγματι ο Οδυσσέας
είναι αυτός που γύρισε στο σπίτι,
μπορούμε μεταξύ μας, και καλύτερα να γνωριστούμε∙
κρυφά σημάδια έχουμε, που τα γνωρίζουμε οι δυο μας μόνον –
άλλος κανείς».
Η Πηνελόπη, μάλιστα, για να δοκιμάσει τον άντρα που ισχυριζόταν ότι είναι ο σύζυγός της θα ζητήσει από τους υπηρέτες της να τραβήξουν έξω από την κρεβατοκάμαρά της το συζυγικό κρεβάτι, για να του στρώσουν να κοιμηθεί. Ο Οδυσσέας, όμως, θα της πει πως αυτό είναι αδύνατον, αφού ο ίδιος έφτιαξε το συζυγικό τους κρεβάτι πάνω στον κορμό μιας ελιάς που φύτρωνε μέσα στον περίβολο του σπιτιού τους. Ο Οδυσσέας είχε χτίσει το δωμάτιό τους γύρω από αυτή την ελιά και είχε φτιάξει το κρεβάτι τους πάνω στον κορμό της, ώστε είναι πρακτικά αδύνατο να μετακινηθεί αυτό.
Η Πηνελόπη ακούγοντας τον Οδυσσέα να περιγράφει πώς έχτισε το δωμάτιό τους και πώς έφτιαξε το κρεβάτι τους, θα πειστεί πως αυτός είναι ο σύζυγός της.
Αναγνώριση βασισμένη σε στοιχεία που ξέρουν μόνο οι δυο σύζυγοι έχουμε και στην παραλογή «Ο γυρισμός του ξενιτεμένου», όπου η γυναίκα θα πειστεί πως αυτός που της μιλά είναι ο άντρας της, μόνο όταν θα της μιλήσει για σημάδια του κορμιού της, που κανένας άλλος δε θα μπορούσε να γνωρίζει:
«- Έχεις ελιά στα στήθη σου κι ελιά στην αμασκάλη,
κι ανάμεσα στα δυο βυζιά τ’ αντρού σου φυλακτάρι.
- Ξένε μου, εσύ είσαι ο άντρας μου, εσύ είσαι κι ο καλός μου.»
Μια απλούστερη αναγνώριση έχουμε στην Ελένη του Ευριπίδη, όπου οι δύο σύζυγοι όταν συναντώνται μετά από καιρό, αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλο, βασιζόμενοι στην εμφάνισή τους.
- Είσαι Ελληνίδα ή ντόπια από εδώ γύρω;
- Ελληνίδα∙ εσύ ποιος είσαι; Πες μου.
- Όμοια, απαράλλαχτη με την Ελένη!
- Κι εσύ με το Μενέλαο, τα ‘χω χάσει.
- Σωστά το δύστυχο μ’ έχεις γνωρίσει.
- Μετά από χρόνια στη γυναίκα σου ήρθες.
Το ήθος των προσώπων.
Η Ελένη, η ηρωίδα του τραγουδιού προερχόμενη από μια πλούσια οικογένεια, βιώνει πολύ άσχημα τον οικονομικό ξεπεσμό της οικογένειας του συζύγου της. Δέχεται, βέβαια, να ξενοδουλέψει όπως κάνουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, γεγονός που σημαίνει ότι είναι έτοιμη να συμμετάσχει στις θυσίες και στους κόπους μαζί τους, αλλά με δυσκολία αντιμετωπίζει τη νέα της κατάσταση. Όταν, μάλιστα, φτάνουν οι γιορτινές μέρες της Λαμπρής, η κοπέλα θλίβεται και νοσταλγεί σε τέτοιο βαθμό την οικογένειά της, που αποφασίζει να γυρίσει πίσω στο πατρικό της.
Η νεαρή κοπέλα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες που έχουν προκύψει στη ζωή της, αλλά δεν μπορεί παρά να έχει συνεχώς στη σκέψη της τα πλούτη και τις ευκολίες που της παρείχε τόσα χρόνια η οικογένειά της. Θα μπορούσαμε, ίσως, να πούμε ότι δεν κατορθώνει να προσαρμοστεί στη φτώχεια και τη δύσκολη ζωή, εντούτοις συνειδητοποιούμε την αλλαγή που έχει επέλθει στο χαρακτήρα της, όταν πηγαίνει στο πατρικό της και αντί να εξηγήσει αμέσως ποια είναι, ζητά απλώς να γίνει κι εκείνη μια από τις δούλες του σπιτιού.
Η κοπέλα, αν και μεγάλωσε σε μια πλούσια οικογένεια, έχει πια κατανοήσει τις δυσκολίες της ζωής και επιστρέφει στο πατρικό της, όχι για να βρεθεί ξανά στα πλούτη και στις ευκολίες, αλλά για να βρεθεί και πάλι κοντά στους δικούς της. Για το λόγο αυτό εμφανίζεται στις δούλες του σπιτιού και ρωτά αν υπάρχει δουλειά στο σπίτι και για εκείνη. Είναι, λοιπόν, πρόθυμη να συνεχίσει να εργάζεται σκληρά, και δεν έχει καμία αξίωση να τη δεχτούν ως κυρία του σπιτιού, παρέχοντάς της ξεχωριστά προνόμια. Το μόνο που θέλει είναι να βρίσκεται κοντά στη μητέρα της, έχοντας συνειδητοποιήσει πια πως εκείνο που έχει πραγματικά αξία, δεν είναι τα πλούτη, αλλά η αγάπη των δικών της.
Ο άντρας της κοπέλας, βιώνει μαζί με τα υπόλοιπα μέλη τις δύσκολες στιγμές και αναλαμβάνει αγόγγυστα μια σκληρή δουλειά, για να μπορέσει να βοηθήσει την οικογένεια του και τη νεαρή του σύζυγο. Ο νεαρός αντιλαμβάνεται πλήρως την κατάσταση στην οποία έχει αναγκάσει τη γυναίκα του να ζει και αισθάνεται γι’ αυτό ντροπή αλλά και φόβο. Παρ’ όλο που η οικονομική τους κατάπτωση ήταν αποτέλεσμα κακών συγκυριών, ο ίδιος αισθάνεται πως έχει μερίδιο ευθύνης, εφόσον πήρε την κοπέλα από την πλούσια οικογένειά της και αντί να της προσφέρει μια εξίσου καλή ζωή, την έχει οδηγήσει στη φτώχεια και στη μιζέρια.
Ο νεαρός, όταν η Ελένη του λέει πως θέλει να πάει στη μητέρα της, δε διστάζει να παραδεχτεί πως ντρέπεται να την πάει στους γονείς της, γιατί θα αντιληφθούν τη μεγάλη δυστυχία της κόρης τους και μάλιστα, λέει, πως φοβάται και την πιθανή αντίδρασή τους. Ο νεαρός κατανοεί πως οι γονείς της Ελένης, όχι μόνο θα επιρρίψουν σε αυτόν τις ευθύνες για την κατάντια της κόρης τους, αλλά ενδεχομένως θα θελήσουν να την κρατήσουν κοντά τους.
Η μητέρα της κοπέλας αγαπά πάρα πολύ την κόρη της κι αυτό γίνεται εμφανές τόσο από τα πανάκριβα προικιά που της δίνει κρυφά, όσο κι από το γεγονός ότι ενώ ξέρει ότι την έχει παντρέψει, δεν παύει να περιμένει διαρκώς την επιστροφή της. Βλέπουμε τη μητέρα να ρωτά με αγωνία για την άγνωστη κοπέλα που πήγε στη βρύση και ζητούσε δουλειά, έχοντας μέσα της την ελπίδα πως αυτή είναι η κόρη της. Για το λόγο αυτό, άλλωστε, ζητά από τις δούλες της να τη βάλουν να εργαστεί στον αργαλειό της κόρης της, ώστε να της χρησιμεύσει ως ασφαλές σημείο αναγνώρισης.
ΠΗΓΗ latistor.blogspot.com
Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου 2015
ΤΑ ΦΥΛΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Η θέση της γυναίκας στο τραγούδι «Του νεκρού αδελφού»
Στο τραγούδι «Του νεκρού αδελφού» υπάρχουν δύο γυναικείες παρουσίες, μέσα από τη στάση των οποίων μπορούμε να λάβουμε πληροφορίες για τη θέση της γυναίκας, την εποχή που συντέθηκε το τραγούδι (9ος αιώνας μ.Χ.), η μητέρα και η δωδεκάχρονη κόρη της, η Αρετή.
Α.Η Αρετή:
-Η νεαρή κοπέλα εμφανίζεται να παραμένει διαρκώς στο σπίτι, δεχόμενη τις φροντίδες της μητέρας της, χωρίς να μας δίνεται κάποια πληροφορία για το αν η ίδια αναλάμβανε κάποιες από τις ευθύνες του σπιτιού ή αν υπήρχε μέριμνα για την εκπαίδευσή της.
-Η πληροφορία στην οποία δίνεται έμφαση είναι ότι η κοπέλα είχε φτάσει στα 12 χρόνια της, χωρίς ποτέ να τη δει ο ήλιος. Στοιχείο που έμμεσα υποδηλώνει την καλή κοινωνική της θέση, καθώς μόνο οι κοπέλες που ανήκαν σε ευκατάστατες οικογένειας είχαν τη δυνατότητα να αποφεύγουν πλήρως τη συμμετοχή τους στις εργασίες της οικογένειας (είτε επρόκειτο για κάποια αγροτική ενασχόληση, είτε για τις καθημερινές δουλειές του σπιτιού).
Η προφύλαξη της αρετής από τον ήλιο μας παραπέμπει σε δύο σημαντικά στοιχεία εκείνης της εποχής, αφενός την ιδιαίτερη εκτίμηση που είχαν στη λευκότητα του δέρματος των γυναικών, καθώς αυτό υποδήλωνε καλή οικονομική κατάσταση, μιας και η γυναίκα δεν χρειαζόταν να ασχολείται με εργασίες εκτός του σπιτιού, κι αφετέρου τη φροντίδα που υπήρχε να μην βλέπουν οι ξένοι άντρες την κοπέλα.
Η Αρετή μένει προφυλαγμένη μέσα στο σπίτι, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα, ώστε η τιμή της να παραμείνει άθικτη και να μην υπάρξει ούτε η υπόνοια ότι είχε κάποια συναναστροφή με κάποιον άντρα.
-Η καλή φήμη που αποκτά η Αρετή και επικυρώνεται με τον ερχομό των προξενητάδων από τη Βαβυλώνα, δεν βασίζεται ούτε στην εργατικότητά της, ούτε στην πνευματική της καλλιέργεια, αλλά στο γεγονός ότι έχει δοθεί τόση φροντίδα από τη μητέρα της, ώστε η κοπέλα να παραμείνει ανέγγιχτη τόσο από τον ήλιο όσο κι από τα αδιάκριτα βλέμματα. Ενώ, παράλληλα, το ενδιαφέρον από μια τόσο μακρινή περιοχή, καθιστά προφανές ότι η κοπέλα θα πρέπει να ήταν ξεχωριστά όμορφη.
Η προφύλαξη της αρετής από τον ήλιο μας παραπέμπει σε δύο σημαντικά στοιχεία εκείνης της εποχής, αφενός την ιδιαίτερη εκτίμηση που είχαν στη λευκότητα του δέρματος των γυναικών, καθώς αυτό υποδήλωνε καλή οικονομική κατάσταση, μιας και η γυναίκα δεν χρειαζόταν να ασχολείται με εργασίες εκτός του σπιτιού, κι αφετέρου τη φροντίδα που υπήρχε να μην βλέπουν οι ξένοι άντρες την κοπέλα.
Η Αρετή μένει προφυλαγμένη μέσα στο σπίτι, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα, ώστε η τιμή της να παραμείνει άθικτη και να μην υπάρξει ούτε η υπόνοια ότι είχε κάποια συναναστροφή με κάποιον άντρα.
-Η καλή φήμη που αποκτά η Αρετή και επικυρώνεται με τον ερχομό των προξενητάδων από τη Βαβυλώνα, δεν βασίζεται ούτε στην εργατικότητά της, ούτε στην πνευματική της καλλιέργεια, αλλά στο γεγονός ότι έχει δοθεί τόση φροντίδα από τη μητέρα της, ώστε η κοπέλα να παραμείνει ανέγγιχτη τόσο από τον ήλιο όσο κι από τα αδιάκριτα βλέμματα. Ενώ, παράλληλα, το ενδιαφέρον από μια τόσο μακρινή περιοχή, καθιστά προφανές ότι η κοπέλα θα πρέπει να ήταν ξεχωριστά όμορφη.
-Για τις γυναίκες εκείνης της εποχής, το βασικό τους πλεονέκτημα δεν ήταν η δυναμική τους προσωπικότητα, ούτε η μόρφωσή τους, αλλά η αγνότητα και η τιμή τους. Σε αντίθεση με τις σύγχρονες γυναίκες που οφείλουν να διασφαλίσουν για τον εαυτό τους καλή μόρφωση, ώστε να μπορέσουν να αποκαταστηθούν επαγγελματικά, οι γυναίκες εκείνης της εποχής δεν είχαν καμία τέτοια ευθύνη, εφόσον δεν εργάζονταν ούτε αναμενόταν από εκείνες να έχουν μορφωθεί.
-Σε πολύ μικρή ηλικία η Αρετή, μόλις στα 12 χρόνια της, οφείλει να αποδεχτεί τις ευθύνες του οικογενειακού βίου, γεγονός που αναδεικνύει την τελείως διαφορετική νοοτροπία που επικρατούσε εκείνη την εποχή. Σε αντίθεση με τη σύγχρονη εποχή, που στις ανεπτυγμένες κοινωνίες αυτή η ηλικία είναι απαγορευτική για την τέλεση γάμου, βλέπουμε ότι η οικογένεια της Αρετής δεν εξετάζει καν το θέμα της ηλικίας της, θεωρώντας προφανώς πως είναι απόλυτα λογικό να τη ζητούν σε γάμο.
-Ενδεικτικό για τη θέση της γυναίκας είναι το γεγονός ότι στη συζήτηση που γίνεται για να αποφασιστεί αν θα γίνει δεκτό το προξενιό, η Αρετή δεν έχει το δικαίωμα να συμμετέχει. Η απόφαση του γάμου αφορούσε, κανονικά, τον πατέρα της οικογένειας, ο οποίος ήταν ο μόνος υπεύθυνος να αποφασίσει για το ποιος θα γίνει σύζυγος της κόρης του.
Η κοπέλα περίμενε απλώς την απόφαση του πατέρα της και όφειλε να υπακούσει, χωρίς να μπορεί η ίδια να εκφράσει τη δική της θέληση. Με αυτό τον τρόπο η γυναίκα περνούσε από τον έλεγχο του πατέρα της, στον έλεγχο του συζύγου της. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, πάντως, επειδή στην οικογένεια δεν υπάρχει πατέρας, η απόφαση θα ληφθεί από τη μητέρα και τους γιους της.
Η κοπέλα περίμενε απλώς την απόφαση του πατέρα της και όφειλε να υπακούσει, χωρίς να μπορεί η ίδια να εκφράσει τη δική της θέληση. Με αυτό τον τρόπο η γυναίκα περνούσε από τον έλεγχο του πατέρα της, στον έλεγχο του συζύγου της. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, πάντως, επειδή στην οικογένεια δεν υπάρχει πατέρας, η απόφαση θα ληφθεί από τη μητέρα και τους γιους της.
-Μετά την απόφαση για το γάμο της κοπέλας, τη συναντάμε ξανά όταν ο Κωσταντής, έχοντας επιστρέψει από τον κάτω κόσμο, πηγαίνει για να τη φέρει πίσω στη μητέρα τους. Η Αρετή εμφανίζεται να χτενίζει τα μαλλιά της στο φως του φεγγαριού, γεγονός που υποδηλώνει ότι η νεαρή κοπέλα συνεχίζει να ζει, όπως της έμαθε η μητέρα της, προφυλάσσοντας τον εαυτό της από το φως του ήλιου. Ενώ, σ’ ένα δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης θα μπορούσε η στάση της αυτής να σημαίνει ότι κρατά σκοπίμως τις συνήθειες που της έμαθε η μητέρα της, ως μοναδικό μέσο επαφής μαζί της, μιας και δεν είχε πια τη δυνατότητα να τη βλέπει. Μπορούμε, δηλαδή, να διαπιστώσουμε μια διάθεση νοσταλγίας στο γεγονός ότι η κοπέλα συνεχίζει ακόμη την ίδια ρουτίνα που είχε όσο ζούσε με τη μητέρα της. Παρ’ όλο που παντρεύτηκε η κοπέλα δεν έχει πάψει να θυμάται και να νοσταλγεί τους δικούς της.
-Ο έντονος συναισθηματισμός των γυναικών είναι μια θεματική συχνά επαναλαμβανόμενη στη λογοτεχνία, όπου οι γυναίκες παρουσιάζονται να βιώνουν σε μεγάλο βαθμό την αγάπη για την οικογένειά τους και φυσικά τον πόνο του αποχωρισμού.
Ενδιαφέρον, επίσης, παρουσιάζει η αντίδραση της κοπέλας, όταν ο αδερφός της, της ζητά να τον ακολουθήσει. Η Αρετή ρωτά αν πρόκειται για χαρά ή για πίκρα, ώστε να ντυθεί ανάλογα. Η μέριμνα αυτή της κοπέλας για το τι θα πρέπει να φορέσει, εκφράζει την ιδιαίτερη προσήλωση των γυναικών, που έχουν λάβει καλή αγωγή, στο τι είναι αρμόζον σε κάθε περίσταση. Η ερώτηση αυτή, που θα ακουγόταν παράλογη αν προερχόταν από έναν άντρα, παρουσιάζεται συνεπής με το ήθος και τους τρόπους των γυναικών, οι οποίες εμφανίζονται να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην εμφάνισή τους και κυρίως στο να είναι κατάλληλα ντυμένες για κάθε ξεχωριστή περίσταση.
-Παρά το γεγονός ότι ο αδερφός της έρχεται νύχτα και εντελώς απροσδόκητα, η κοπέλα υπακούει στο κάλεσμά του και στην πορεία της διαδρομής παρά τα ανησυχητικά σχόλια που ακούει από τα πουλιά, μιλά με σεβασμό και διστακτικότητα στον αδερφό της.
Η στάση της Αρετής είναι συνεπής, άλλωστε, με τη γενικότερη απαίτηση που υπήρχε για τις γυναίκες να σέβονται, όχι μόνο τον πατέρα και το σύζυγό τους, αλλά και τα υπόλοιπα αρσενικά μέλη της οικογένειάς τους. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μάλιστα, που η κοπέλα δεν είχε πατέρα, ο αδερφός της είναι φορέας ιδιαίτερου κύρους και η Αρετή δε θα τολμούσε να δείξει απέναντί του ανυπακοή ή ασέβεια.
Η στάση της Αρετής είναι συνεπής, άλλωστε, με τη γενικότερη απαίτηση που υπήρχε για τις γυναίκες να σέβονται, όχι μόνο τον πατέρα και το σύζυγό τους, αλλά και τα υπόλοιπα αρσενικά μέλη της οικογένειάς τους. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μάλιστα, που η κοπέλα δεν είχε πατέρα, ο αδερφός της είναι φορέας ιδιαίτερου κύρους και η Αρετή δε θα τολμούσε να δείξει απέναντί του ανυπακοή ή ασέβεια.
-Στο κλείσιμο του τραγουδιού η κοπέλα βλέπει με πόνο την εγκατάλειψη του σπιτιού της κι όταν αντικρίζει τη «γλυκιά» της μάνα, την αγκαλιάζει και πεθαίνει μαζί της. Η σκηνή αυτή που οδηγεί στη λύτρωση τις δύο γυναίκες της ιστορίας, εκφράζει με ιδιαίτερη ένταση τον πόνο που είχε κυριεύσει τις ψυχές τους και τη δύναμη της αγάπης τους. Η ένταση της συγκίνησης μοιάζει να τερματίζει τις ζωές τους, αν και είναι εύλογο πως τόσο η μητέρα, όσο και η Αρετή δεν επιθυμούν να ζουν σ’ ένα κόσμο όπου η οικογένειά τους έχει ξεκληριστεί.
Β.Η μητέρα:
-Η μητέρα αναλαμβάνει τη φροντίδα της Αρετής, που είναι η μοναχοκόρη της, και μεριμνά ιδιαίτερα για την προστασία της. Η μητέρα, ως μεγαλύτερη, οφείλει να μεταδώσει στην κόρη της, τις κατάλληλες αρχές και να τη βοηθήσει να μάθει ποια θα πρέπει να είναι συμπεριφορά της και τι αναμένεται από εκείνη. Η μητέρα λειτουργεί, δηλαδή, ως πρότυπο αλλά και ως φορέας αγωγής για την Αρετή, καθώς μέσα από τις φροντίδες της, η νεαρή κοπέλα θα γνωρίσει ποια είναι η κοινωνική της θέση και ποια θα πρέπει να είναι η στάση της σε κάθε περίσταση.
-Η μητέρα στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει έναν ξεχωριστό ρόλο, καθώς η απουσία του πατέρα, την αναγκάζει να τον αναπληρώσει. Εντούτοις, όπως γίνεται σαφές μέσα από τη συζήτηση για το γάμο της Αρετής, η μητέρα δεν αποκτά όλες τις δικαιοδοσίες του άντρα της, γι’ αυτό και δεν αποφασίζει μόνη της. Ενώ, ο πατέρας θα λάμβανε μόνος του την απόφαση, η μητέρα οφείλει να ακούσει τη γνώμη των γιων της, μιας και είναι οι άντρες της οικογένειας. Το γεγονός, άλλωστε, ότι υποχωρεί μπροστά στην αποφασιστικότητα του Κωσταντή, δείχνει πως δεν είναι σε θέση να αγνοήσει τις επιθυμίες των γιων της και να επιβάλει τη δική της άποψη.
-Η μητέρα απέναντι στις σκέψεις του Κωσταντή για τα οφέλη που θα φέρει στην οικογένεια ο γάμος της Αρετής, απαντά με μια πιο συναισθηματική προσέγγιση. Για τη μητέρα δεν έχει σημασία αν θα αποκτήσει η οικογένειά της δεσμούς με μια ξένη περιοχή, για τη μητέρα σημασία έχει ότι αν η κόρη της φύγει μακριά, δε θα μπορεί πλέον να τη βλέπει. Η μητέρα σκέφτεται πως είτε η οικογένειά της έχει ένα χαρούμενο γεγονός (π.χ. ο γάμος ενός από τους γιους) είτε έχει κάποια πίκρα (π.χ. μια ασθένεια ή έναν θάνατο), η Αρετή δε θα είναι κοντά τους. Μπροστά δηλαδή στην πρακτική λογική του γιου της, η μητέρα απαντά με το συναίσθημα και φυσικά με την προνοητικότητα που έχει πάντοτε ένας μεγαλύτερος άνθρωπος, που έχει ήδη ζήσει πολλά.
- Ο θάνατος των γιων της αφήνει τη μητέρα ολομόναχη, χωρίς κανέναν δικό της άνθρωπο, μιας κι η κόρη της βρίσκεται στην ξενιτιά. Η μητέρα μπροστά στους τάφους των γιων της θρηνεί για το χαμό τους, όπως θα έκανε βέβαια κάθε γονιός, αλλά στον τάφο του Κωσταντή ξεσπά την οργή της και τον αναθεματίζει, αφού εκείνος επέμενε να δώσουν τη μοναχοκόρη της στην ξενιτιά. Η οργή της μητέρας, βέβαια, δεν υποδηλώνει μίσος για τον γιο της, εκφράζει όμως την έντονη πίκρα της για το γεγονός ότι τον εμπιστεύτηκε και τώρα έχει απομείνει εντελώς μόνη της.
-Η σκηνή αυτή στο νεκροταφείο πέρα από την ιδιαίτερη αξία της για τη συνέχιση της ιστορίας, μας αποκαλύπτει μια χαρακτηριστική εικόνα για το πώς οι γυναίκες εξέφραζαν τον πόνο ή την οργή τους. Οι κατάρες και το τράβηγμα των μαλλιών τους, ήταν ο σταθερός τρόπος παρουσίασης του γυναικείου πόνου. Σε αντίθεση με τους άντρες που εμφανίζονται να επιτίθενται σ’ εκείνον που τους εξοργίζει, οι γυναίκες στρέφουν την οργή τους στον εαυτό τους, ξεριζώνοντας τα μαλλιά τους και παράλληλα καταφεύγουν στους αναθεματισμούς και τις κατάρες, που ήταν ιδιαίτερα επίφοβες για τους ανθρώπους της εποχής.
-Η δύναμη, άλλωστε, της μητρικής κατάρας γίνεται εξαιρετικά αισθητή σ’ αυτό το τραγούδι, μιας και είναι η βασική αιτία που αναταράζει τη φυσική σειρά των πραγμάτων και σηκώνει το νεκρό Κωσταντή από τον τάφο του.
Ενδιαφέρον, παράλληλα, παρουσιάζει το γεγονός ότι η μητέρα μπροστά στο θάνατο των παιδιών της, λυγίζει κι αφήνει τα πάντα στο έλεος του χρόνου. Κλεισμένη στο σπίτι απέχει από κάθε προσπάθεια και φροντίδα, κι αδιαφορεί για την εικόνα εγκατάλειψης που δείχνει το σπίτι και ο κήπος της. Το μόνο που περιμένει είναι η λύτρωση που θα της φέρει ο θάνατος, μιας κι έχει χάσει πια κάθε ελπίδα να δει ξανά την αγαπημένη της κόρη.
Το γεγονός ότι η μητέρα θεωρεί βέβαιο πως δεν θα δει ποτέ πια την κόρη της γίνεται ιδιαίτερα αντιληπτό, όταν η Αρετή την αποκαλεί «μανούλα», «γλυκιά μου μάνα» κι εκείνη ρωτά ποιος είναι αυτός που με φωνάζει μάνα. Η μητέρα αδυνατεί να πιστέψει πως μέσα σ’ όλον αυτόν τον πόνο, η ζωή της επέτρεψε να αγκαλιάσει για μιαν ακόμη φορά την κόρη της, και είναι τέτοια η συγκίνησή της, που πεθαίνει στην αγκαλιά του παιδιού της.
Η θέση του άντρα στο τραγούδι «Του νεκρού αδελφού»
Στο τραγούδι αυτό παρά το γεγονός ότι η οικογένεια έχει εννιά αγόρια, μόνο ένα από αυτά προβάλλεται, ο Κωσταντής.
-Η εστίαση στον Κωσταντή μας επιτρέπει να κατανοήσουμε την αντίληψη εκείνης της εποχής πως κάθε φορά μόνο ένας από τους άντρες μπορεί να έχει τον πρώτο λόγο σε μια οικογένεια ή κοινωνία, γι’ αυτό και μεταξύ των εννιά αδερφών ο Κωσταντής, έχοντας ισχυρότερη θέληση, ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους. Αν στην οικογένεια του τραγουδιού υπήρχε ο πατέρας, κανένας από τους γιους δε θα ξεχώριζε, υπό την έννοια πως αρχηγός της οικογένειας είναι ο πατέρας και όλοι υπακούν στις επιθυμίες του. Η απουσία, όμως, του πατέρα αφήνει ανοιχτό το πεδίο για την ανάδειξη ενός άλλου ηγετικού προσώπου, το οποίο τελικά είναι ο Κωσταντής.
-Ο ήρωας του τραγουδιού, στη συζήτηση που γίνεται για το γάμο της Αρετής, παρουσιάζεται παρορμητικός, χωρίς ιδιαίτερη διορατικότητα, αλλά με μεγάλη εμπιστοσύνη στις ικανότητές του. Ο Κωσταντής αναλογιζόμενος το συμφέρον της οικογένειάς του, δε δίνει προσοχή στο συναισθηματισμό που εκφράζουν οι αδερφοί και η μητέρα του. Θεωρεί ως δεδομένο ότι πάντοτε θα είναι υγιής και δυνατός, γι’ αυτό και δε διστάζει να δώσει βαρύ όρκο στη μητέρα του, πως ότι κι αν συμβεί εκείνος θα πάει να της φέρει την Αρετή.
-Η σκέψη του Κωσταντή περιορίζεται σ’ αυτό που φαίνεται εκείνη τη στιγμή περισσότερο συμφέρον και δεν αναλογίζεται τους πιθανούς κινδύνους και τις αλλαγές της τύχης. Με δυναμισμό και αποφασιστικότητα, δείχνει σε όλους ότι είναι απόλυτα πρόθυμος να φανεί συνεπής σε ό,τι υπόσχεται κι έτσι ξεπερνάει τις αντιρρήσεις των δικών του για το γάμο της αδερφής του.
-Ο Κωσταντής γνωρίζει ότι οφείλει να δείχνει σεβασμό στη μητέρα του, αλλά δεν αποδέχεται να ληφθεί μια απόφαση με βάση τους συναισθηματισμούς και τις ανησυχίες. Κρίνει πως ο γάμος της Αρετής μπορεί να φανεί χρήσιμος στην οικογένειά του και δεν έχει κανένα δισταγμό στο να υποστηρίξει σθεναρά την άποψή του.
Πέρα, πάντως, από την εμφανέστατη αποφασιστικότητα του νεαρού Κωσταντή, μπορούμε να διακρίνουμε κι άλλες αρετές στην προσωπικότητά του, οι οποίες γίνονται αισθητές όταν παίρνει μαζί του την Αρετή, για να την επιστρέψει στη μητέρα του. Αντιλαμβανόμενος τους δισταγμούς της αδερφής του και το φόβο που εύλογα θα αισθανόταν με όσα άκουγε από τα πουλάκια, φροντίζει να την καθησυχάζει και να διασκεδάζει τις υποψίες της. Ο Κωσταντής δε θέλει να τρομάξει την Αρετή και κατανοεί πλήρως τον αντίκτυπο που θα είχαν στην ευαίσθητη ψυχή της οι υποψίες που της δημιουργούσαν τα πουλιά, αλλά και η ίδια η εμφάνισή του. Γι’ αυτό με κάθε τρόπο διαψεύδει όσα λένε τα πουλιά και διαβεβαιώνει την αδερφή του πως τίποτε το περίεργο δε συμβαίνει.
Ξεχωριστή αναφορά, επίσης, θα πρέπει να γίνει για τη σκηνή όπου ο Κωσταντής εγείρεται από τον τάφο του. Ο νέος εμφανίζεται με τον ίδιο δυναμισμό που είχε κι όταν ήταν ζωντανός να κάνει το σύννεφο άλογο, το άστρο χαλινάρι και το φεγγάρι συντροφιά, και χωρίς δεύτερες σκέψεις να πηγαίνει για την Αρετή. Η αποφασιστικότητα που χαρακτήριζε τον ήρωα, όσο ήταν ζωντανός, γίνεται κι εδώ αντιληπτή, με τον Κωσταντή να βγαίνει από τον τάφο, σαν να ήταν πανέτοιμος για το ταξίδι αυτό.
Ενώ, λοιπόν, για τις γυναίκες, ο συναισθηματισμός, η νοσταλγία και η τρυφερότητα αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά, για τους άντρες έχουμε το δυναμισμό, το θάρρος, την αποφασιστικότητα και, όπως φαίνεται στο συγκεκριμένο τραγούδι, την αξία που δίνεται στο να τηρεί ένας άντρας το λόγο του.
ΠΗΓΗ : http://latistor.blogspot.com/
ΛATINIKA Γ ΛYKEIOY : Γ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ
Λατινικά Γ Λυκείου: Ουσιαστικά τρίτης κλίσης
uxor uxores timor timores
uxoris uxorum timoris timorum
uxori uxoribus timori timoribus
uxorem uxores timorem timores
uxor uxores timor timores
uxore uxoribus timore timoribus
miles milites lex leges
militis militum legis legum
militi militibus legi legibus
militem milites legem leges
miles milites lex leges
milite militibus lege legibus
eques equites magnitudo magnitudines
equitis equitum magnitudinis magnitudinum
equiti equitibus magnitudini magnitudinibus
equitem equites magnitudinem magnitudines
eques equites magnitudo magnitudines
equite equitibus magnitudine magnitudinibus
Αρσενικά με ομαλή κλίση:
iudex - iudicis (αρσ. = δικαστής) 6
speculator - speculatoris (αρσ. = ανιχνευτής, κατάσκοπος) 7
miles - militis (αρσ. = στρατιώτης) 7, 13, 20, 31, 45
dux - ducis (αρσ. = αρχηγός, στρατηγός) 11, 21, 31, 34
rex - regis (αρσ. = βασιλιάς) 13
imperator - imperatoris (αρσ. = στρατηγός) 13, 20, 29
terror - terroris (αρσ. = τρόμος) 13, 14
homo - hominis (αρσ. = άνθρωπος) 14, 15, 24, 27, 34
timor - timoris (αρσ. = φόβος) 14
pes - pedis (αρσ. = πόδι) 15, 20
mercator - mercatoris (αρσ. = έμπορος) 15
rumor - rumoris (αρσ. = φήμη, νέα) 20
insidiator - insidiatoris (αρσ. = συνωμότης, δολοφόνος) 20
commilito - commilitonis (αρσ. = συστρατιώτης, σύντροφος) 20
dictator - dictatoris (αρσ. = δικτάτορας) 21
victor - victoris (αρσ. = νικητής) 29
sutor - sutoris (αρσ. = παπουτσής) 29
consul - consulis (αρσ. = ύπατος) 31
praedo - praedonis (αρσ. = ληστής) 34
locuples - locupletis (αρσ. = πλούσιος) 36
mos - moris (αρσ. = έθιμο) 38
ordo - ordinis (αρσ. = τάξη) 42
ex(s)ul - ex(s)ulis (αρσ. = εξόριστος) 43
eques - equitis (αρσ. = ιππέας) 45
Θηλυκά με ομαλή κλίση:
libertas - libertatis (θηλ. = ελευθερία) 6
lex - legis (θηλ. = νόμος) 6
legio - legionis (θηλ. = λεγεώνα) 7, 21, 45
ratio - rationis (θηλ. = φύση, λογική) 13
magnitudo - magnitudinis (θηλ. = μέγεθος) 14
venatio - venationis (θηλ. = κυνήγι) 15
nex - necis (θηλ. = θάνατος) 15
potestas - potestatis (θηλ. = δύναμη, εξουσία) 15
vox - vocis (θηλ. = φωνή) 24, 34, 38
arbor - arboris (θηλ. = δέντρο) 25
salutatio - salutationis (θηλ. = χαιρετισμός) 29
virtus - virtutis (θηλ. = ανδρεία) 31, 34
cupiditas - cupiditatis (θηλ. = επιθυμία) 31
legatio - legationis (θηλ. = πρεσβεία) 36
paupertas - paupertatis (θηλ. = φτώχεια) 36
uxor - uxoris (θηλ. = η σύζυγος) 38
soror - sororis (θηλ. = αδελφή) 38
coniuratio - coniurationis (θηλ. = συνωμοσία) 42
auctoritas - auctoritatis (θηλ. = κύρος, επιρροή) 42
servitus - servitutis (θηλ. = σκλαβιά) 43
caritas - caritatis (θηλ. αγάπη) 44
simulatio - simulationis (θηλ. υποκρισία) 44
Είναι και αρσενικά και θηλυκά τα ακόλουθα:
interpres - interpretis (αρσ. & θηλ. = ερμηνευτής) 6
coniu(n)x - coniugis (αρσ. & θηλ. = σύζυγος) 43
Ουδέτερα
ius iura pondus pondera
iuris iurum ponderis ponderum
iuri iuribus ponderi ponderibus
ius iura pondus pondera
ius iura pondus pondera
iure iuribus pondere ponderibus
flumen flumina
fluminis fluminum
flumini fluminibus
flumen flumina
flumen flumina
flumine fluminibus
Ουδέτερα με ομαλή κλίση:
corpus - corporis (ουδ. = σώμα) 6
nomen - nominis (ουδ. = όνομα) 14, 20, 21, 27
caput - caputis (ουδ. = κεφάλι, θανατική ποινή) 14
flumen - fluminis (ουδ. = ποταμός) 15, 21
ius - iuris (ουδ. = δίκαιο) 21
discrimen - discriminis (ουδ. = κίνδυνος) 25
certamen - certaminis (ουδ. = αγώνας) 31
genus - generis (ουδ. = γενιά) 31
pondus - ponderis (ουδ. = βάρος) 36
omen - ominis (ουδ. = οιωνός) 38
tempus - temporis (ουδ. = χρόνος) 44
Κύρια ονόματα (Δεν έχουν πληθυντικό αριθμό)
Caesar - Caesaris (αρσ. = ο Καίσαρας) 7, 29, 45
Hannibal - Hannibalis (αρσ. = ο Αννίβας) 11
Alpes - Alpium (θηλ. = οι Άλπεις) 11
Scipio - Scipionis (αρσ. = ο Σκιπίωνας) 11, 34
Cato - Catonis (αρσ. = Κάτωνας) 25
Carthago - Carthaginis (θηλ. = Καρχηδόνα) 25
Cicero - Ciceronis (αρσ. = ο Κικέρωνας) 45
Ουσιαστικά που δηλώνουν αφηρημένες έννοιες και δε σχηματίζουν πληθυντικό (singularia tantum)
aequitas - aequitatis (θηλ. = ισότητα, δικαιοσύνη) 6
frugalitas - frugalitatis (θηλ. = ολιγάρκεια) 36
salus - salutis (θηλ. = σωτηρία) 31, 45
salus
salutis
saluti
salutem
salus
salute
1.Ουσιαστικά που δε σχηματίζουν ενικό αριθμό (pluralia tantum)
moenia - moenium (ουδ. τείχη) 43
penates - penatium (αρσ. = οι εφέστιοι θεοί) 43
Samnites - Samnitium (οι Σαμνίτες) [Αιτ. πληθ. σε es & is]
Στο σχολικό βιβλίο δίνεται μόνο σε πληθυντικό αριθμό. Στο Λατινοελληνικό Λεξικό του Στέφανου Κουμανούδη δίνεται και ο ενικός αριθμός Samnis-Samnitis. Ο τύπος του ενικού συναντάται και στη σχολική γραμματική. 36
Στο σχολικό βιβλίο δίνεται μόνο σε πληθυντικό αριθμό. Στο Λατινοελληνικό Λεξικό του Στέφανου Κουμανούδη δίνεται και ο ενικός αριθμός Samnis-Samnitis. Ο τύπος του ενικού συναντάται και στη σχολική γραμματική. 36
opes - opum (θηλ. = στρατιωτικές δυνάμεις)
Σύμφωνα με το σχολικό βιβλίο έχει μόνο πληθυντικό αριθμό. Εντούτοις, στο Λατινοελληνικό Λεξικό του Στέφανου Κουμανούδη δίνονται και τρεις τύποι του ενικού αριθμού. 25
Σύμφωνα με το σχολικό βιβλίο έχει μόνο πληθυντικό αριθμό. Εντούτοις, στο Λατινοελληνικό Λεξικό του Στέφανου Κουμανούδη δίνονται και τρεις τύποι του ενικού αριθμού. 25
-- opes
opis opum
-- opibus
opem opes
-- opes
ope opibus
2.Ελλειπτικά Ουσιαστικά
forte (επίρρημα = τυχαία) Από το ουσιαστικό fors – fortis. Εύχρηστο μόνο στην αφαιρετική ενικού. 34, 44
vis, -- (θηλ. = δύναμη) 7, 11, 31
vis vires
-- virium
-- viribus
vim vires & viris
-- vires
vi viribus
3.Ισοσύλλαβα ουσιαστικά (Γενική πληθυντικού σε -ium Αιτιατική πληθυντικού σε -es & is)
hostis hostes
hostis hostium
hosti hostibus
hostem hostes & hostis
hostis hostes
hoste hostibus
hostis - hostis (αρς. = εχθρός, αντίπαλος) 7, 25, 31, 43, 45
collis - collis (αρσ. = λόφος) 7
caedes - caedis (θηλ. = σφαγή) 7, 20
clades - cladis (θηλ. = καταστροφή, συντριβή) 11
pellis - pellis (θηλ. = δέρμα) 15
foris - foris (θηλ. = πόρτα) 20, 34
avis - avis (θηλ. = πουλί) Αφαιρ. ενικ. ave & avi 29
postis - postis (αρσ. = παραστάδα) 34
finis - finis (αρσ. = τέλος, σύνορο) 43
turris - turris (θηλ. = πύργος) Αιτ. ενικ. turrim Αφαιρ. ενικ. turri 45
turris turres avis aves
turris turrium avis avium
turri turribus avi avibus
turrim turres & is avem aves & avis
turris turres avis aves
turri turribus ave & avi avibus
Neapolis - Neapolis (θηλ. = η Νεάπολη) 5
Neapolis
Neapolis
Neapoli
Neapolim
Neapolis
Neaopoli
Σχηματίζει την αφαιρετική ενικού σε e & i το ισοσύλλαβο ουσιαστικό:
avis - avis (θηλ. = πουλί) 29
4.Ουσιαστικά που το θέμα τους λήγει σε δύο ή περισσότερα σύμφωνα (
Γενική πληθυντικού σε –ium -Αιτιατική πληθυντικού σε –es & is)
Γενική πληθυντικού σε –ium -Αιτιατική πληθυντικού σε –es & is)
urbs urbes mors mortes
urbis urbium mortis mortium
urbi urbibus morti mortibus
urbem urbes & urbis mortem mortes & mortis
urbs urbes mors mortes
urbe urbibus morte mortibus
mens - mentis (θηλ. = νους) 6, 29
fons - fontis (αρσ. = πηγή) 6
gens - gentis (θηλ. = λαός, έθνος) 11
nox - noctis (θηλ. = νύχτα) Αφαιρ. ενικ. nocte & noctu 13, 38
ars - artis (θηλ. = τέχνη) [artes liberales = ελευθέριες σπουδές] 13
caro - carnis (θηλ. = κρέας) 15
urbs - urbis (θηλ. = πόλη) 21, 25, 27
mors - mortis (θηλ = θάνατος) 31, 43
adulescens - adulescentis (αρσ. = νεαρός) 31
lac - lactis (ουδ. = γάλα) [Δεν σχηματίζει πληθυντικό] 15
nox noctes
noctis noctium
nocti noctibus
noctem noctes / noctis
nox noctes
nocte / noctu noctibus
Σε αντίθεση με τους κανόνες, σχηματίζουν κανονικά τον πληθυντικό τα ουσιαστικά:
pater - patris (αρσ. = πατέρας) 25 [Αλλάζει σημασία στον πληθυντικό]
sedes - sedis (θηλ. = θέση) 38
mater - matris (θηλ. = μητέρα) 43
5.Σχηματίζουν τη γενική πληθυντικού σε -um & -ium και την αιτιατική πληθυντικού σε es & is τα ακόλουθα ουσιαστικά:
civitas - civitatis (θηλ. = πολιτεία) 6, 15, 21
aetas - aetatis (θηλ. = ηλικία) 20, 27
aetas aetates
aetatis aetatum & aetatium
aetati aetatibus
aetatem aetates & aetatis
aetas aetates
aetate aetatibus
6.Αλλάζουν σημασία στον πληθυντικό τα ακόλουθα ουσιαστικά:
pater - patris (αρσ. = πατέρας) Στον πληθυντικό: patres – patrum (= πατρίκιοι, βουλευτές, γερουσία) [patres conscripti = οι Συγκλητικοί] 25
7.Το αρσενικό elephantus (= ελέφαντας) ανήκει στα αφθονούντα και κλίνεται σε δύο διαφορετικές κλίσεις (Β + Γ) (11)
elephantus - elephanti
elepha(n)s - elephantis
ΠΗΓΗ latistor.blogspot.com
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)